กองพลนาวิกโยธิน
หน่วยบัญชาการนาวิกโยธิน เป็นหน่วยขึ้นตรงของหน่วยบัญชาการนาวิกโยธิน
ได้จัดตั้งมาตั้งแต่วันที่ ๑ เมษายน ๒๕๓๒ มีภารกิจในการทำลายข้าศึก
เข้ายึด และควบคุมพื้นที่ด้วยการปฏิบัติการยุทธสะเทินน้ำสะเทินบก
การรบทางบก และการรบพิเศษ กองพลนาวิกโยธิน มีหน่วยขึ้นตรง จำนวน
๑๒ หน่วย ประกอบด้วย กรมทหารราบที่ ๑ , กรมทหารราบที่ ๒, กรมทหารราบที่
๓, กรมทหารปืนใหญ่, กรมสนับสนุน, กองพันรถสะเทินน้ำสะเทินบก, กองพันลาดตระเวน,
กองพันทหารสื่อสาร, กองพันรถถัง, กองพันทหารช่าง และกองร้อยสารวัตรทหารเรือ
กองพลนาวิกโยธินกับบทบาทในการป้องกันประเทศ ถือเป็นหน่วยงานหลักของหน่วยบัญชาการนาวิกโยธิน ในการจัดกำลังพลและอาวุธยุทโธปกรณ์ไปปฏิบัติภารกิจตามพื้นที่ต่าง ๆ ที่กองทัพเรือรับผิดชอบ เช่น การป้องกันอธิปไตยของชาติตามแนวชายแดน ด้านภาคตะวันออก ในเขตพื้นที่จังหวัดจันทบุรีและตราด, การจัดกำลังพลเข้าไปปฏิบัติหน้าที่ในพื้นที่ ๓ จังหวัดชายแดนภาคใต้ โดยจัดกำลังพลปฏิบัติงานอยู่ในพื้นที่ รับผิดชอบประกอบด้วย หน่วยเฉพาะกิจนาวิกโยธินกองทัพเรือ หน่วยเฉพาะกิจนราธิวาส ๓๑ หน่วยเฉพาะกิจนราธิวาส ๓๒ หน่วยเฉพาะกิจนราธิวาส ๓๓ รวมทั้งจัดกำลังพลเข้าร่วมปฏิบัติภารกิจร่วมกับกองทัพไทยในการรักษาสันติภาพ ในติมอร์ตะวันออก จนได้รับการยอมรับและนำชื่อเสียงมาสู่กองพลนาวิกโยธิน หน่วยบัญชาการนาวิกโยธิน กับวิสัยทัศน์กองทัพเรือที่เป็นบทบาทนำทางทหารในภูมิภาค และการจัดกำลังพลเข้าไปปฏิบัติภารกิจในกองร้อยรักษาความสงบ นอกจากนี้ ได้สนับสนุนการจัดตั้งโรงเรียนวิวัฒน์พลเมือง กองทัพเรือ ๓ ณ กรมทหารปืนใหญ่ กองพลนาวิกโยธิน ในการป้องกันปราบปรามปัญหายาเสพติด การบำบัดรักษา และฟื้นฟูสมรรถภาพ ผู้ติดยาเสพติด ตามแนวทางการใช้พลังแผ่นดินเอาชนะยาเสพติด
จากการปฏิบัติภารกิจในการป้องกันอธิปไตยของชาติ ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันทำให้กำลังพลในสังกัดกองพลนาวิกโยธินได้รับบาดเจ็บ และสูญเสียชีวิตไปเป็นจำนวนมาก ซึ่งนับเป็นเกียรติและประวัติแก่ตนเองและครอบครัวที่ได้เสียสละเลือดเนื้อ และชีวิตในการปกป้องมาตุภมิเพื่อให้ประเทศชาติและประชาชนปลอดภัย ถือได้ว่า เป็นการเสียสละที่สูงยิ่ง สมควรได้รับการสรรเสริญและยกย่องเป็นตัวอย่างแก่ทหารนาวิกโยธินรุ่นหลังจน ได้รับความไว้วางใจจากผู้บังคับบัญชา จึงทำให้กองพลนาวิกโยธินต้องมีการพัฒนาทั้งด้านองค์บุคคล องค์ยุทธวิธี และยุทโธปกรณ์ โดยเฉพาะด้านองค์บุคคลนั้นต้องทำการฝึกทบทวนกำลังพลอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้เกิดความชำนาญในหน้าที่ให้เป็นที่ไว้วางใจของผู้บังคับบัญชาและ ประชาชนอย่างแท้จริง ปัจจุบันกำลังพลกองพลนาวิกโยธินยังคงปฏิบัติภารกิจตามแนวชายแดนเพื่อปกป้อง และรักษาอธิไตยของชาติอย่างมุ่งมั่นและเต็มกำลังความสามารถของกองพลนาวิก โยธินที่กระทำได้
นอกจากภารกิจในการป้องกันและรักษาอธิปไตยของชาติแล้ว ในยามสงบไม่มีศึกสงคราม กองพลนาวิกโยธินยังมีบทบาทด้านการช่วยเหลือประชาชนที่ประสบภัยพิบัติต่าง ๆ และพัฒนาประเทศในพื้นที่ที่รับผิดชอบทั้งด้านภาคตะวันออกและภาคใต้ เพื่อตอบสนองต่อนโยบายของหน่วยบัญชาการนาวิกโยธินและกองทัพเรือ นำไปสู่การปฏิบัติให้เป็นรูปธรรมอย่างมีประสิทธิภาพสูงสุดให้เป็นที่เชื่อมั่นและศรัทธาของประชาชน ทั้งนี้ เพื่อสร้างทัศนคติอันดีของประชาชนต่อทหารนาวิกโยธินกองทัพเรือตลอดมา รวมทั้งการดำเนินงานตามโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ได้แก่ โครงการของสถาบันวิจัยจุฬาภรณ์ โครงการศิลปาชีพ โครงการฟาร์มตัวอย่างของ สมเด็จพระนางเจ้า ฯ พระบรมราชินีนาถ ที่จังหวัดนราธิวาส
ดังนั้น กองพลนาวิกโยธินซึ่งมีหน้าที่ในการเตรียมกำลังเพื่อไปปฏิบัติหน้าที่ใหน พื้นที่รับผิดชอบ จึงจำเป็นต้องมีการพัฒนาองค์บุคคล องค์ยุทธวิธีและอาวุธยุทโธปกรณ์ของหน่วยอย่างต่อเนื่อง เพื่อเพิ่มขีดความสามารถและประสิทธิภาพของหน่วยและตอบสนองต่อภารกิจที่ได้ รับจากหน่วยเหนือ เพื่อให้เป็นที่ยอมรับของหน่วยทหารทั้งในและต่างประเทศ เพื่อนำชื่อเสียงและเกียรติยศมาสู่กองทัพเรือและประเทศชาติต่อไป ตามวิสัยทัศน์กองทัพเรือที่ว่า เป็นหน่วยงานด้านความมั่นคงทางทะเล ที่มีบทบาทนำในภูมิภาคและเป็นเลิศในการบริหารจัดการ ปัจจุบันกองพลนาวิกโยธิน ภายใต้การนำของ พลเรือตรี รัตนะ วงษาโรจน์ ผู้บัญชาการ กองพลนาวิกโยธิน หน่วยบัญชาการนาวิกโยธิน ท่านที่ ๑๖ (ที่มา : พล.นย.)
กองพลนาวิกโยธินกับบทบาทในการป้องกันประเทศ ถือเป็นหน่วยงานหลักของหน่วยบัญชาการนาวิกโยธิน ในการจัดกำลังพลและอาวุธยุทโธปกรณ์ไปปฏิบัติภารกิจตามพื้นที่ต่าง ๆ ที่กองทัพเรือรับผิดชอบ เช่น การป้องกันอธิปไตยของชาติตามแนวชายแดน ด้านภาคตะวันออก ในเขตพื้นที่จังหวัดจันทบุรีและตราด, การจัดกำลังพลเข้าไปปฏิบัติหน้าที่ในพื้นที่ ๓ จังหวัดชายแดนภาคใต้ โดยจัดกำลังพลปฏิบัติงานอยู่ในพื้นที่ รับผิดชอบประกอบด้วย หน่วยเฉพาะกิจนาวิกโยธินกองทัพเรือ หน่วยเฉพาะกิจนราธิวาส ๓๑ หน่วยเฉพาะกิจนราธิวาส ๓๒ หน่วยเฉพาะกิจนราธิวาส ๓๓ รวมทั้งจัดกำลังพลเข้าร่วมปฏิบัติภารกิจร่วมกับกองทัพไทยในการรักษาสันติภาพ ในติมอร์ตะวันออก จนได้รับการยอมรับและนำชื่อเสียงมาสู่กองพลนาวิกโยธิน หน่วยบัญชาการนาวิกโยธิน กับวิสัยทัศน์กองทัพเรือที่เป็นบทบาทนำทางทหารในภูมิภาค และการจัดกำลังพลเข้าไปปฏิบัติภารกิจในกองร้อยรักษาความสงบ นอกจากนี้ ได้สนับสนุนการจัดตั้งโรงเรียนวิวัฒน์พลเมือง กองทัพเรือ ๓ ณ กรมทหารปืนใหญ่ กองพลนาวิกโยธิน ในการป้องกันปราบปรามปัญหายาเสพติด การบำบัดรักษา และฟื้นฟูสมรรถภาพ ผู้ติดยาเสพติด ตามแนวทางการใช้พลังแผ่นดินเอาชนะยาเสพติด
จากการปฏิบัติภารกิจในการป้องกันอธิปไตยของชาติ ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันทำให้กำลังพลในสังกัดกองพลนาวิกโยธินได้รับบาดเจ็บ และสูญเสียชีวิตไปเป็นจำนวนมาก ซึ่งนับเป็นเกียรติและประวัติแก่ตนเองและครอบครัวที่ได้เสียสละเลือดเนื้อ และชีวิตในการปกป้องมาตุภมิเพื่อให้ประเทศชาติและประชาชนปลอดภัย ถือได้ว่า เป็นการเสียสละที่สูงยิ่ง สมควรได้รับการสรรเสริญและยกย่องเป็นตัวอย่างแก่ทหารนาวิกโยธินรุ่นหลังจน ได้รับความไว้วางใจจากผู้บังคับบัญชา จึงทำให้กองพลนาวิกโยธินต้องมีการพัฒนาทั้งด้านองค์บุคคล องค์ยุทธวิธี และยุทโธปกรณ์ โดยเฉพาะด้านองค์บุคคลนั้นต้องทำการฝึกทบทวนกำลังพลอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้เกิดความชำนาญในหน้าที่ให้เป็นที่ไว้วางใจของผู้บังคับบัญชาและ ประชาชนอย่างแท้จริง ปัจจุบันกำลังพลกองพลนาวิกโยธินยังคงปฏิบัติภารกิจตามแนวชายแดนเพื่อปกป้อง และรักษาอธิไตยของชาติอย่างมุ่งมั่นและเต็มกำลังความสามารถของกองพลนาวิก โยธินที่กระทำได้
นอกจากภารกิจในการป้องกันและรักษาอธิปไตยของชาติแล้ว ในยามสงบไม่มีศึกสงคราม กองพลนาวิกโยธินยังมีบทบาทด้านการช่วยเหลือประชาชนที่ประสบภัยพิบัติต่าง ๆ และพัฒนาประเทศในพื้นที่ที่รับผิดชอบทั้งด้านภาคตะวันออกและภาคใต้ เพื่อตอบสนองต่อนโยบายของหน่วยบัญชาการนาวิกโยธินและกองทัพเรือ นำไปสู่การปฏิบัติให้เป็นรูปธรรมอย่างมีประสิทธิภาพสูงสุดให้เป็นที่เชื่อมั่นและศรัทธาของประชาชน ทั้งนี้ เพื่อสร้างทัศนคติอันดีของประชาชนต่อทหารนาวิกโยธินกองทัพเรือตลอดมา รวมทั้งการดำเนินงานตามโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ได้แก่ โครงการของสถาบันวิจัยจุฬาภรณ์ โครงการศิลปาชีพ โครงการฟาร์มตัวอย่างของ สมเด็จพระนางเจ้า ฯ พระบรมราชินีนาถ ที่จังหวัดนราธิวาส
ดังนั้น กองพลนาวิกโยธินซึ่งมีหน้าที่ในการเตรียมกำลังเพื่อไปปฏิบัติหน้าที่ใหน พื้นที่รับผิดชอบ จึงจำเป็นต้องมีการพัฒนาองค์บุคคล องค์ยุทธวิธีและอาวุธยุทโธปกรณ์ของหน่วยอย่างต่อเนื่อง เพื่อเพิ่มขีดความสามารถและประสิทธิภาพของหน่วยและตอบสนองต่อภารกิจที่ได้ รับจากหน่วยเหนือ เพื่อให้เป็นที่ยอมรับของหน่วยทหารทั้งในและต่างประเทศ เพื่อนำชื่อเสียงและเกียรติยศมาสู่กองทัพเรือและประเทศชาติต่อไป ตามวิสัยทัศน์กองทัพเรือที่ว่า เป็นหน่วยงานด้านความมั่นคงทางทะเล ที่มีบทบาทนำในภูมิภาคและเป็นเลิศในการบริหารจัดการ ปัจจุบันกองพลนาวิกโยธิน ภายใต้การนำของ พลเรือตรี รัตนะ วงษาโรจน์ ผู้บัญชาการ กองพลนาวิกโยธิน หน่วยบัญชาการนาวิกโยธิน ท่านที่ ๑๖ (ที่มา : พล.นย.)
